Obrzezanie - wszyscy chyba wiedzą na czym polega.
Pomijając wszelkie inne aspekty cele i skutki, skupmy się na znaczeniu obrzezania jako znaku charakterystycznego dla ludu Bożego. Wiemy, choć może nie wszyscy wiedzą, że obrzezanie zostało ustanowione przez Boga jako znak przymierza z Jego ludem, jeszcze na długo przed nadaniem Izraelowi Prawa (a właściwie spisaniem – skodyfikowaniem Prawa) na Synaju. Nakaz obrzezania otrzymał - jako pieczęć Bożą, znak Przymierza, zawartego z Bogiem, znak dla Bożego ludu, już „ojciec wiary” – Abraham.
„Przymierze, które będziecie zachowywali między Mną a wami, czyli twoim przyszłym potomstwem, polega na tym: wszyscy wasi mężczyźni mają być obrzezani, będziecie obrzezywali ciało napletka na znak przymierza waszego ze Mną. Z pokolenia w pokolenie każde wasze dziecko płci męskiej, gdy będzie miało osiem dni, ma być obrzezane - sługa urodzony w waszym domu lub nabyty za pieniądze - każdy obcy, który nie jest potomkiem twoim, ma być obrzezany; obrzezany ma być sługa urodzony w domu twoim lub nabyty za pieniądze. Przymierze moje, przymierze obrzezania, będzie przymierzem na zawsze. Nieobrzezany, czyli mężczyzna, któremu nie obrzezano ciała jego napletka, taki człowiek niechaj będzie usunięty ze społeczności twojej; zerwał on bowiem przymierze ze Mną” (1 Mjż 17,10-14; por 1 Mjż 17,23-27).
„Ósmego dnia [chłopiec] zostanie obrzezany.” (3 Mjż 12,3).
Zabieg ten, praktykowany w różnych narodach, w przypadku Izraela miał jednak szczególną wymowę. Był znakiem przynależności do narodu wybranego, do ludu Bożego. Dlatego między innymi pojawiały się naciski środowisk żydowskich wobec nawracających się z pogan, aby poddawać ich zabiegowi obrzezania na ciele, jako właśnie znaku Przymierza z Bogiem i przynależności do Izraela.
Najwyraźniej zapomnieli, że nie o to Bogu chodziło, gdyż powiedział:
„Oto nadchodzą dni - to wyrok Jahwe - gdy nawiedzę wszystkich, którzy [tylko] ciała mają obrzezane.” (Jer.9,24).
Tymi słowami, Bóg dał wyraźnie do zrozumienia, że nie o takie obrzezanie Mu chodzi, że takie obrzezanie, obrzezanie tylko na ciele, nie wystarcza, by być Bożym ludem.
Ale wobec zatwardziałości Żydów pojawia się sprzeciw apostołów, szczególnie chyba apostoła Pawła, który rozumiał i który stwierdził, że:
„Jeśli ktoś został powołany jako obrzezany, niech nie pozbywa się znaku obrzezania; jeśli zaś ktoś został powołany jako nieobrzezany, niech się nie poddaje obrzezaniu.” (1 Kor 7,18).
Ale jednocześnie wyraźnie stwierdza:
„Bo Żydem nie jest ten, który nim jest na zewnątrz, ani obrzezanie nie jest to, które jest widoczne na ciele, ale prawdziwym Żydem jest ten, kto jest nim wewnątrz, a prawdziwym obrzezaniem jest obrzezanie serca, duchowe, a nie według litery. I taki to otrzymuje pochwałę nie od ludzi, ale od Boga.” (Rz.2,28.29 BT).
Pojawia się pojęcie „nowego obrzezania” – obrzezania serca, zamiast dotychczasowego znaku na ciele.
Ale czy rzeczywiście dopiero w Nowym Testamencie spotykamy się z tym pojęciem? Czy w ogóle można dokonać obrzezania serca? Ale jak? I na czym to obrzezanie polega?
Współcześnie wiele osób stwierdza, że posiada obrzezane serca, wiele z nich rozumie to obrzezanie najczęściej na swój własny sposób, jako oczywisty „skutek” wyznawanych przez siebie zasad wiary. Tu – z uwagi na różne wyznania i nauki, różnych wyznawanych i praktykowanych zasad przez reprezentantów różnych Społeczności chrześcijańskich nasuwa się pytanie: Czy rzeczywiście prawdziwe – biblijne obrzezanie serca, pozwala na swobodę interpretacji tego terminu, czy może jednak „obrzezanie serca” oznacza pewne konkretne zasady i Boże wymagania?
Czy rzeczywiście pojęcie „obrzezania serca” jest właściwie rozumiane przez przedstawicieli różnych wyznań?
Chcielibyśmy w tym artykule przyjrzeć się jak Słowo Boże precyzuje to pojęcie i na czym ono polega.
Wspomnieliśmy wyżej słowa ap. Pawła z 1 Kor 7,18:
„Jeśli ktoś został powołany jako obrzezany, niech nie pozbywa się znaku obrzezania; jeśli zaś ktoś został powołany jako nieobrzezany, niech się nie poddaje obrzezaniu.”
Otóż w kolejnym wersecie apostoł stwierdza coś jeszcze innego:
„Niczym jest zarówno obrzezanie, jak i nieobrzezanie, a ważne jest tylko zachowywanie przykazań Bożych” (1 Kor 7,19)
Czy zatem „obrzezanie serca” rzeczywiście związane jest z Bożymi Przykazaniami, a może nawet z Bożym Prawem?
W 5 Mjż 6,6-12, czytamy:
„Niechaj słowa, które ja dziś nakazuję tobie, pozostaną w twym sercu. Wpajaj je też swoim synom, mówiąc o nich, kiedy przebywasz w domu i kiedy jesteś w drodze, kiedy się kładziesz i gdy wstajesz. Przywiąż je jako przypomnienie do swej ręki i niech będą znakiem między twymi oczyma. Wypiszesz je na odrzwiach twego mieszkania i w bramach twoich. A kiedy twój Bóg Jahwe wprowadzi cię do ziemi, o której ojcom twym Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi przyrzekł, że da ją tobie - wielkie i piękne miasta, których nie budowałeś, domostwa pełne dóbr wszelakich, których nie gromadziłeś, i wydrążone studnie, których nie kopałeś, winnice i ogrody oliwne, których nie sadziłeś - gdy więc będziesz jadał do sytości, bacz, byś nie zapomniał o Jahwe, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli!”
Niemal identyczne słowa powtarzają się w 5 Mjż 11,18-25.
Bóg, dając Swoje Prawo Izraelitom, wówczas jedynemu ludowi Bożemu wzywa, aby przepisy Zakonu, wzięli sobie do serca, i aby pozostały one w ich sercach. Zatem Bóg już tymi słowami zwraca uwagę, że oczekuje czegoś więcej, niż tylko literalnego przestrzegania Prawa Bożego.
Podobny sens mają słowa:
„Całym sercem przylgnijcie do wszystkich tych słów, które wam dzisiaj ogłaszam; jako nakaz podajcie je waszym synom, ażeby wiernie wypełniali wszystkie przepisy tego Prawa.” (5 Mjż 32,46).
W nieco innym miejscu tej samej Księgi czytamy: „Izraelu! Czegóż to innego żąda teraz Jahwe od ciebie, jak tego, abyś się lękał swego Boga, Jahwe, abyś postępował wiernie jego drogami, byś Go miłował i służył swemu Bogu, Jahwe, z całego serca i z całej duszy? Abyś strzegł przykazań Jahwe i Jego praw, które teraz ci podaję dla twego dobra? (...) Dokonajcie więc obrzezania skorupy waszych serc, a nie czyńcie już opornym swego karku!” (5 Mjż 10,12.13.16).
Oraz:
„Pan, Bóg twój, dokona obrzezania twego serca i serca twych potomków, żebyś miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, po to, abyś żył. (...) jeśli będziesz słuchał głosu Pana, Boga swego, przestrzegając jego poleceń i postanowień zapisanych w księdze tego Prawa; jeśli wrócisz do Pana, Boga swego, z całego swego serca i z całej swej duszy.” (5 Mjż 30,6.10).
Podobne wezwanie znajdujemy u proroka Jeremiasza:
„Obrzeżcie się ze względu na Pana i odrzućcie napletki serc waszych, mężowie Judy i mieszkańcy Jerozolimy, bo inaczej gniew mój wybuchnie jak płomień i będzie płonął, a nikt nie będzie go mógł ugasić z powodu waszych przewrotnych uczynków.” (Jer 4,4).
Nieco dalej zaś Bóg przemawiając przez proroka, precyzuje:
„Lecz takie będzie przymierze, jakie zawrę z domem Izraela po tych dniach - wyrocznia Pana: Umieszczę swe prawo w głębi ich jestestwa i wypiszę na ich sercu. Będę im Bogiem, oni zaś będą Mi narodem” (Jer 31,33)
Ap. Paweł tak właśnie zrozumiał Bożą naukę przypominając Żydom w Liście do Hebrajczyków te Boże nakazy:
„Takie jest przymierze, które zawrę z domem Izraela w owych dniach, mówi Pan. Dam prawo moje w ich myśli, a na sercach ich wypiszę je, i będę im Bogiem, a oni będą Mi ludem.” (Hbr 8,10).
„Takie zaś jest przymierze, jakie zawrę z nimi po upływie owych dni, mówi Pan: Prawa moje włożę w ich serca i na umysłach ich wypiszę je.” (Hbr 10,16).
Bezsprzecznie widzimy więc, ze obrzezanie serca jest jednoznaczne z przyjęciem przez człowieka Bożego Prawa do swego serca. Ap. Paweł w Liście do Hebrajczyków przypominając prorocze słowa przypomina, że Prawo Boże nie straciło znaczenia, nie zmieniło się, ale wskazuje zarazem, jak należy Boże Prawo wypełniać.
Słowa te dotyczą również pogan, czyli nawracających się ludzi z wszystkich innych narodów, o czym świadczą m.in. słowa ap. Pawła skierowane do Rzymian:
„Obrzezanie posiada wprawdzie wartość, jeżeli zachowujesz Prawo. Jeżeli jednak przekraczasz Prawo będąc obrzezanym, stajesz się takim, jak nieobrzezany. Jeżeli zaś nieobrzezany zachowuje przepisy Prawa, to czyż jego brak obrzezania nie będzie mu oceniony na równi z obrzezaniem?” (Rz 2,25.26).
Przypominamy tu wspomniane już wyżej słowa ap.Pawła:
„Niczym jest zarówno obrzezanie, jak i nieobrzezanie, a ważne jest tylko zachowywanie przykazań Bożych” (1 Kor 7,19).
Ap. Paweł nie pozostawia zatem wątpliwości, że dla wszystkich nawróconych, czy to z Żydów, czy z innych narodów – o „prawdziwym” obrzezaniu – obrzezaniu serca świadczy zachowywanie czyli wypełnianie Bożego Prawa.
Ważny jest też właściwy stosunek do Bożego Prawa. Boże Prawo (jak i inne prawa) można przestrzegać, aby uniknąć przewidzianych kar, albo wypełniać je z miłości do Boga i bliźniego.
W Księdze Ezechiela znajdujemy bardzo wymowne słowa:
„Dam im inne serce, nowego ducha włożę w ich wnętrze. Usunę z ich ciała serce kamienne, a dam im serce cielesne, (mięsiste – BW)” (Ez 11,19 BP)
„Dam wam nowe serce i nowego ducha złożę w wasze wnętrze. Wyjmę serce kamienne z waszego ciała, a dam wam serce cielesne.” (Ez 36,26 BP).
Serce kamienne, to serce nieczułe, zamknięte tylko na własne „ego” i na własne sprawy i cele. To serce, które nie potrafi się otworzyć na Boga i Jego sprawy, na Boże nauki, Boże nakazy, ale też serce nie dostrzegające bliźniego, nie czułe na jego potrzeby, troski i cierpienia.
„Zauważył to i powiedział im: Dlaczego rozprawiacie, że nie macie chleba? Jeszcze nie pojmujecie i nie rozumiecie? Czy wasze serce macie kamienne?” (Mk.8,17).
Jak czytaliśmy już wyżej, Bóg zapowiada, że dając Swemu ludowi „nowe serca” zarazem daje im „nowego ducha”.
„Bo ani obrzezanie nic nie znaczy ani nieobrzezanie, tylko nowe stworzenie.” (Gal 6,15).
„I w Nim też otrzymaliście obrzezanie, nie z ręki ludzkiej, lecz Chrystusowe obrzezanie, polegające na zupełnym wyzuciu się z ciała grzesznego.” (Kol 2,11).
„Nowe stworzenie”, poprzez nowonarodzenie w Chrystusie, z Ducha Bożego, a tym samym „wyzucie się z grzesznego ciała”, daje prawdziwe – duchowe obrzezanie, obrzezanie serca. Przyjmując do serca Chrystusa, a więc Boże Słowo, pozwalamy Bogu, aby dokonał obrzezania naszych serc.
Nie można naprawdę wierzyć w Boga, nie wierząc Bogu! Nie można deklarować swojej wiary w Boga, nie będąc otwartym i gotowym na przyjęcie DO SERCA, Bożego Słowa. Nie można też Bożego Słowa przyjmować wybiórczo, albo przyjmujemy całe Boże Słowo, a więc wszystkie Prawa, Przykazania, nakazy i przepisy, całą Boża naukę, albo nie przyjmujemy w ogóle. Tylko właściwy stosunek do Bożego Słowa, do Bożego Prawa czyli uznanie go i przyjęcie w całości do swego serca, daje dostęp do Bożej Mądrości. Gdyż Prawo Boże jest Mądrością Bożą, której Bóg udziela swemu ludowi.
„Z przykazań Twoich mądrość zdobywam...” (Ps 119,104).
Bóg dał Swemu ludowi Swoje Prawa dla dobra Bożego ludu.
Nie jest prawdą - jak głoszą fałszywi prorocy i fałszywi nauczyciele, że Boże Prawo jest brzemieniem nie do uniesienia, że lud Boży został ukarany Bożym Prawem. Tacy ludzie nie zrozumieli Bożego Prawa. Nie pojęli jak wielkim dobrem, błogosławieństwem dla człowieka jest Boże Prawo, jest źródłem Bożej Mądrości.
To Boże Prawo zawsze wyróżniało i wyróżnia prawdziwy Boży lud.
„Żadnemu narodowi tak nie uczynił: o swoich wyrokach ich nie pouczył. Alleluja.” (Ps 147,20).
Chcielibyśmy jeszcze wrócić do wspomnianej wyżej myśli.
W świecie, w którym żyjemy, rządzą różne prawa – prawo cywilne, prawo karne, prawo o ruchu drogowym, itp. Wszystkie one składają się z różnych przepisów, nakazów i zakazów. Każde z tych praw przewiduje też kary za wykroczenia.
Większość ludzi rozumie konieczność przestrzegania przepisów i praw, regulujących w ten sposób normy i zasady życia społecznego.
Niestety, część osób – przestrzega tych praw wyłącznie dlatego, żeby uniknąć kar w nich przewidzianych. I rzeczywiście – przestrzegając wszystkich praw i nakazów - unikają karania. Ale, co trzeba podkreślić - z powodu przestrzegania tych praw, raczej nie mogą spodziewać się żadnej nagrody.
Inaczej jest z Bożym Prawem.
Owszem i tu Bóg nakazał i wyznaczył stosowne – sprawiedliwe kary za wykroczenia. Ale w odróżnieniu do ludzkich praw – Bóg dał obietnicę „nagrody”, każdemu kto wypełnia Boże Prawo. Każdemu, kto dokona obrzezania swojego serca, przyjmując do serca Boże Prawo i wypełnia je z miłości do Boga i bliźniego – okazując w ten sposób prawdziwą wiarę w Boga i w Chrystusa, ale również okazuje, że wierzy Bogu – Bóg obiecuje Życie Wieczne.
„Wiecie przecież, że Pan da wam w nagrodę dziedzictwo wieczne. Służcie więc Chrystusowi – Panu.” (Kol 3,24).
W Biblii czytamy:
„Albowiem w Chrystusie Jezusie ani obrzezanie, ani jego brak nie mają żadnego znaczenia, tylko wiara, która działa przez miłość.” (Gal 5,6).
Wszyscy pamiętamy Boże Przykazania miłości.
„Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. (...) Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego.” (Mt 22,37.39, por. Mk 12,30.31; Łk 10,27).
Ale mało kto pamięta, jakie słowa zaraz po tych, wypowiada Pan Jezus:
„Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy.” (Mt 22,40).
Nie są to również „nowe” Przykazania, którymi Jezus (zdaniem niektórych fałszywych nauczycieli) zastąpił Boże Prawo, albowiem obydwa Przykazania miłości znajdujemy już w Pięcioksięgu Mojżeszowym, jako Boży nakaz właściwego WYPEŁNIANIA Prawa.
„Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił.” (5 Mjż 6,5);
„... Będziesz miłował bliźniego jak siebie samego” (3 Mjż 19,18; por 19,34).
W Liście do Galacjan ap. Paweł wyjaśnia wprost:
„Bo całe Prawo wypełnia się w tym jednym nakazie: Będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego.” (Gal 5,14).
Miłość nie obala Bożego Prawa, ale pokazuje jak właściwie i dobrze Boże Prawo wypełniać.
„Miłość nie wyrządza zła bliźniemu. Przeto miłość jest doskonałym wypełnieniem Prawa.” (Rz 13,10)
„Na tym bowiem polega miłość do Boga, że wypełniamy Jego przykazania.” (1 Jana 5,3).
„Nikomu nie bądźcie nic dłużni poza wzajemną miłością. Kto bowiem miłuje bliźniego, wypełnił Prawo.” (13,8).
Prawdziwe obrzezanie, to obrzezanie serca. Obrzezanie poprzez przyjęcie do serca Jezusa – Bożego Słowa. Poprzez przyjęcie do serca (wypisanie na sercu i umyśle) całego Bożego Prawa i wypełnianie tego Prawa – Zakonu Bożego, ale wypełnianie z miłości do Boga i bliźniego.
Nie można nie wspomnieć o jeszcze jednym ważnym aspekcie. Boże Prawo wypisane w sercach wiernych, poucza również o grzechu, pokazuje co jest dobre, a co jest złe, co się Bogu podoba, a co Boga zasmuca, ukazuje, co człowiek musi w sobie zmienić uświęcając się. Boże Prawo w naszych sercach ukazuje nam nasz prawdziwy stan. Ukazuje słabość człowieka i jego bezsilność wobec wymogów Bożej Sprawiedliwości. Pokazuje nam, że nic nie możemy bez Zbawiciela, pokazuje, jak bardzo potrzebujemy Chrystusa, jak bardzo potrzebujemy Bożej Łaski.
Takie obrzezanie serca, to jest prawdziwe obrzezanie, świadczące o przynależności do Bożego ludu. To jest prawdziwe i doskonałe wypełnienie Bożego Prawa.
KBM