Wielu chrześcijan zastanawia się i gubi w dociekaniach nad
przyczyną i powodem ustanowienia przez Boga Szabatu, Dnia Siódmego –
Sobotniego. Dnia Pańskiego.
Przeciwnicy
Soboty – Szabatu, Dnia Pańskiego sięgają do wielu różnych argumentów, próbując
podważyć ponadczasowe znaczenie Soboty, ale też zdyskredytować rangę i
znaczenie Soboty w oczach wierzących, wprowadzając zamieszanie i wątpliwości.
Wielu wierzących, niestety wciąż gubi się w zrozumieniu i ulega argumentom
Bożych antagonistów.
Jednym z
kluczowych argumentów, wysuwanych przez przeciwników Soboty, są rzekomo inne
słowa padające w Bożym Dekalogu, jakie znajdujemy w 2 Księdze Mojżeszowej i w 5
Księdze Mojżeszowej. Doszukując się tu różnicy w uzasadnieniu ustanowienia
Sabatu szukają pretekstu do podważenia jego obowiązywania wśród chrześcijan.
Przyjrzyjmy
się wspomnianym wersetom.
„Pamiętaj o
dniu szabatu, aby go uświęcić. Sześć dni będziesz pracować i wykonywać
wszystkie twe zajęcia. Dzień zaś siódmy jest szabatem ku czci Pana, Boga twego.
Nie możesz przeto w dniu tym wykonywać żadnej pracy ani ty sam, ani syn twój,
ani twoja córka, ani twój niewolnik, ani twoja niewolnica, ani twoje bydło, ani
cudzoziemiec, który mieszka pośród twych bram. W sześciu dniach bowiem
uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w nich, w siódmym zaś
dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i uznał go za święty.”
(2 Mjż 20,8-11);
Oraz:
„Będziesz
zważał na szabat, aby go święcić, jak ci nakazał Pan, Bóg twój. Sześć dni będziesz
pracował i wykonywał wszelką twą pracę, lecz w siódmym dniu jest szabat Pana,
Boga twego. Nie będziesz wykonywał żadnej pracy ani ty, ani twój syn, ani twoja
córka, ani twój sługa, ani twoja służąca, ani twój wół, ani twój osioł, ani
żadne twoje zwierzę, ani obcy, który przebywa w twoich bramach; aby wypoczął
twój niewolnik i twoja niewolnica, jak i ty. Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem
w ziemi egipskiej i wyprowadził cię stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i
wyciągniętym ramieniem: przeto ci nakazał Pan, Bóg twój, strzec dnia szabatu.”
(5 Mjż 5,12-15).
Ale czy
rzeczywiście znajdujemy tu dwa różne uzasadnienia dla ustanowienia przez Boga
Szabatu, jak chcą to przedstawić jego (Szabatu) przeciwnicy?
Naszym zdaniem
w żadnym razie nie można tak interpretować tych wersetów i rzekomych –
podkreślamy – RZEKOMYCH (tylko rzekomych) różnic. Uzasadnienie dla ustanowienia
Dnia Pańskiego jest od początku stworzenia wciąż to samo i niezmienne.
Aby
odnaleźć i poznać źródło, a więc przyczynę i cel ustanowienia przez Stwórcę
Dnia Świętego – Soboty, należy przyjrzeć się momentowi jego ustanowienia – tam
właśnie jest odpowiedź na nurtujące wielu pytanie:
„A
gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia
siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy
dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy,
którą wykonał stwarzając.” (1 Mjż 2,2-3).
Bez
trudu można zauważyć, że słowa te pokrywają się dokładnie z uzasadnieniem
przytoczonym w 2 Mjż 20,8-11. A więc jest to jedyne prawdziwe i uzasadnienie
ustanowienia Dnia Pańskiego – Szabatu. Uzasadnieniem tym jest Odpoczynek samego
Boga po Dziele Stwarzania.
Należy
też zauważyć, że identyczne uzasadnienie, (wręcz powtórzone, jako nakaz) choć w
nieco rozszerzonym opisie i szerszym wyjaśnieniu, znajdujemy również w 2 Mjż
31,12-17:
„Potem
tak rzekł Pan do Mojżesza: „Powiedz Izraelitom: Przestrzegajcie pilnie moich
szabatów, gdyż to jest znak między Mną a wami dla wszystkich waszych pokoleń,
by po tym można było poznać, że Ja jestem Pan, który was uświęcam. Przeto
zachowujcie szabat, który winien być dla was świętością. I ktokolwiek by go
znieważył, będzie ukarany śmiercią, i każdy, kto by wykonywał pracę w tym dniu,
będzie wykluczony ze swojego ludu. Przez sześć dni będzie się wykonywać pracę,
ale dzień siódmy będzie szabatem odpoczynku, poświęconym Panu, i dlatego
ktokolwiek by wykonywał pracę w dniu szabatu, winien być ukarany śmiercią.
Izraelici winni pilnie przestrzegać szabatu jako obowiązku i przymierza
wiecznego poprzez pokolenia. To będzie znak wiekuisty między Mną a Izraelitami,
bo w sześciu dniach Pan stworzył niebo i ziemię, a w siódmym dniu odpoczął i
wytchnął”.” (2 Mjż 31,12-17).
Nie
można mieć wątpliwości, że uzasadnienie jest jedno, jedyne i niezmienne:
„w
tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając.”
(1 Mjż 2,3);
„W
sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w
nich, w siódmym zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i
uznał go za święty.” (2 Mjż 20,11);
„bo
w sześciu dniach Pan stworzył niebo i ziemię, a w siódmym dniu odpoczął i
wytchną” (2 Mjż 31,17).
Należy
jeszcze zwrócić szczególną uwagę na słowa padające w 31. rozdziale, 2 Mjż:
„Przestrzegajcie
pilnie moich szabatów, gdyż to jest znak między Mną a wami dla wszystkich
waszych pokoleń, by po tym można było poznać, że Ja jestem Pan, który was
uświęcam. (...) Izraelici winni pilnie przestrzegać szabatu jako
obowiązku i przymierza wiecznego poprzez pokolenia. To będzie znak wiekuisty
między Mną a Izraelitami” (2 Mjż 31,13.16.17)
A
więc jest to znak między Bogiem a Jego ludem. Jest to „wiekuisty znak
Przymierza”, niezmienny obowiązek. Dla wszystkich pokoleń.
Wracając
do uzasadnienia ustanowienia Szabatu należy stwierdzić z naciskiem, że nie ma
innego wyjaśnienia. Tekst w 5 Mojżeszowej – wbrew dociekaniom niektórych osób,
nie podaje nam innego wyjaśnienia Przykazania. Ale wróćmy do tego tekstu.
Przeciwnicy
4-go Przykazania Bożego – nakazu święcenia Szabatu, próbują sugerować, że –
według brzmienia treści tego Przykazania w 5 Mjż 5,12-15, był to nakaz dany
wyłącznie Izraelitom, wyłącznie z powodu wyprowadzenia ich przez Boga z Egiptu.
Ale
wymowa słów z 5 księgi Mojżeszowej jest zupełnie inna. Przede wszystkim,
padające tu słowa:
„Pamiętaj,
że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyprowadził cię stamtąd Pan, Bóg
twój, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem: przeto ci nakazał Pan, Bóg twój,
strzec dnia szabatu.” (5 Mjż 5,15);
Nie
są uzasadnieniem USTANOWIENIA przez Boga Dnia Szabatu, ale jedynie wyjaśnieniem
dlaczego to przykazanie zostało dane Izraelitom – podobnie jak cały Dekalog i
całe Prawo Boże.
Oczywiście
jest to Znak Bożego Przymierza z Izraelem, jako ludem Bożym, Przymierza
zawartego na Synaju i będącego znakiem wyróżniającym Izraela spośród innych
narodów.
„Żadnemu
narodowi tak nie uczynił: o swoich wyrokach ich nie pouczył. Alleluja.” (Ps
147,20 BT); lub w jeszcze wymowniejszym brzmieniu według Biblii Warszawskiej: „Nie
uczynił tak żadnemu ludowi, Dlatego nie znają jego praw. Alleluja.”
Nadanie
Izraelowi Prawa jest dowodem i znakiem Bożego wybrania:
„Pan bowiem wybrał sobie Jakuba, Izraela - na wyłączną swoją własność.” (Ps 135,4).
Wracając
do słów z 5 Mjż : „Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem...”, nie sposób nie
odnieść do wcześniej padających słów w poprzednim wersecie: „aby wypoczął
twój niewolnik i twoja niewolnica, jak i ty.”.
Tak
więc Bóg przypominając Izraelitom ich niewolę w Egipcie, żąda, aby w dniu
Szabatu odpoczął również niewolnik i sługa Izraelitów, uzasadniając w ten
sposób, odniesienie nakazu odpoczynku do sług, niewolników i przybyszów.
W
Księgach Mojżeszowych, również w innych miejscach, przy okazji innych Przykazań
i nakazów, znajdujemy słowa przypominające Izraelitom ich niewolę egipską:
„Nie będziesz gnębił i nie będziesz uciskał cudzoziemców, bo
wy sami byliście cudzoziemcami w ziemi egipskiej.” (2 Mjż
22,20);
„Przybysza, który się osiedlił wśród was, będziecie uważać za
obywatela. Będziesz go miłował jak siebie samego, bo i wy byliście przybyszami w ziemi egipskiej. Ja jestem
Pan, Bóg wasz!” (3 Mjż 19,34);
„Wy także miłujcie cudzoziemca, boście sami byli
cudzoziemcami w ziemi egipskiej.” (5 Mjż
10,19);
„Przypomnisz sobie, żeś był niewolnikiem w ziemi egipskiej i wybawił cię Pan,
Bóg twój. Dlatego ci daję dzisiaj ten nakaz.” (5 Mjż 15,15);
„Pamiętaj, żeś i ty był niewolnikiem w ziemi egipskiej; dlatego ja ci
nakazuję zachować to prawo.” (5 Mjż 24,22).
Słowa te są zatem wezwaniem do pokory w przestrzeganiu Bożego
Prawa, i Bożych Przykazań, ale nie uzasadnieniem ustanowienia Dnia Szabatu.
Rozważając uważnie słowa z 5 Mjż 5,12-15, kończące się słowami:
„Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyprowadził cię
stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem: przeto ci nakazał
Pan, Bóg twój, strzec dnia szabatu”, aż chce się
uzupełnić słowami: „(dnia szabatu) ustanowionego bo w sześciu dniach Pan stworzył
niebo i ziemię, a w siódmym dniu odpoczął i wytchnął.”
Jak gdyby
wręcz brakowało tych słów w 5 Księdze Mojżeszowej, a jednocześnie powinny tam
być... Sprawdziliśmy co w tej kwestii uważają Żydzi, i (jakby na potwierdzenie,
naszego przypuszczenia i rozumienia) w wyjaśnieniu do tych wersetów w 5
Mojżeszowej w Torze, Izaaka Cylkowa czytamy:
(do 5 Mjż
5,12) „Słowami – „jako rozkazał ci” wskazuje mówca, że pierwotnym tekstem, nie
zupełnie ściśle tu powtórzonym, jest tekst podany przedtem w księdze drugiej”.
(Przypis ze str 31. V części Tory „Deuteronomium” Izaaka Cylkowa).
(Jest więc tu
zawarte wyraźne odniesienie do oryginalnego brzmienia tych słów w 2 Mojżeszowej
20,8-11).
Również w
przypisie do wersetu 5 Mjż 5,15 czytamy:
„Motyw
przedstawiający Sobotę jako pamiątkę stworzenia jest tu pominięty, przeważa
bowiem w całej księdze idea narodowa” (Przypis ze strony 32. V częsci Tory
„Deuteronomium” Izaaka Cylkowa).
„Motyw
pominięty...” – a więc nie zmieniony. Pominięty – a więc w rzeczywistości –
powinien się tam znaleźć.
Gwoli
przypomnienia, pominiętym motywem, który powinien znaleźć się na zakończenie fragmentu
5 Mjż 5,12-15 jest:
„W
sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w
nich, w siódmym zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i
uznał go za święty.” (2 Mjż 20,11).
Na co wskazują
wyraźnie obydwa podane przypisy.
Nie można
jeszcze nie wspomnieć o bardzo ważnej kwestii. Czy Szabat – jako Pamiątka
Stworzenia i Znak Przymierza między Bogiem a Jego ludem dotyczy wyłącznie
Izraelitów?
Dzień ten –
ustanowiony przez Boga jako uwieńczenie Dzieła Stwarzania – został ustanowiony
i Przykazany już Adamowi, który był protoplastą i praojcem wszystkich ludzi – a
nie tylko Żydów.
Przypomnienie
tego nakazu w Nadanym Izraelowi Prawie, w IV Bożym Przykazaniu, jest dowodem
wybrania narodu Izraelskiego jako ludu Bożego.
Ale już w
Przykazaniu danym Izraelitom znajdujemy nakaz święcenia Dnia Szabatu również
przez cudzoziemców, mieszkających i przebywających pośród Izraelitów (por 2 Mjż
20,8-11; 5 Mjż 5,12-15).
W Księdze
Izajasza znajdujemy słowa, określające jako jeden z podstawowych warunków
przyjęcia pogan (czyli przedstawicieli innych narodów poza Izraelem) przez Boga
– właśnie uznanie i święcenie Szabatu – Dnia Pańskiego:
„Tak mówi
Pan: „Zachowujcie prawo i przestrzegajcie sprawiedliwości, bo moje
zbawienie już wnet nadejdzie i moja sprawiedliwość ma się objawić. Błogosławiony
człowiek, który tak czyni, i syn człowieczy, który się stosuje do tego:
czuwając, by nie pogwałcić szabatu, i pilnując swej ręki, by się nie
dopuściła żadnego zła. Niechże cudzoziemiec, który się przyłączył do
Pana, nie mówi tak: „Z pewnością Pan wykluczy mnie ze swego ludu”. Rzezaniec
także niechaj nie mówi: „Oto ja jestem uschłym drzewem”. Tak bowiem mówi Pan: „Rzezańcom,
którzy przestrzegają moich szabatów i opowiadają się za tym, co Mi się podoba,
oraz trzymają się mocno mego przymierza, dam miejsce w moim domu i w
moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i
niezniszczalne. Cudzoziemców zaś, którzy się przyłączyli do Pana, ażeby Mu
służyć i ażeby miłować imię Pana i zostać Jego sługami - wszystkich
zachowujących szabat bez pogwałcenia go i trzymających się mocno mojego
przymierza, przyprowadzę na moją Świętą Górę i rozweselę w moim domu modlitwy.
Całopalenia ich oraz ofiary będą przyjęte na moim ołtarzu, bo dom mój będzie
nazwany domem modlitwy dla wszystkich narodów. Wyrocznia Pana Boga, który
gromadzi wygnańców Izraela: Jeszcze mu innych zgromadzę oprócz tych, którzy już
zostali zgromadzeni.”.
Na pytanie
dlaczego, taki nacisk Bóg kładzie na zachowywanie Szabatu, przez przychodzących
do Niego, odpowiadamy:
„W
sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w
nich, w siódmym zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i
uznał go za święty” (2 Mjż 20,11).
Albowiem, aby
przyjść do Boga, trzeba najpierw uznać, że jest On Stwórcą wszystkiego. Tylko
wówczas można stać się uczestnikiem Bożych Przymierzy i Bożej Obietnicy.
Dlatego też,
ap. Paweł w 4. rozdziale Listu do Hebrajczyków, w swoim rozważaniu na temat
wejścia do Bożego Odpoczynku, przypomina w 4. wersecie:
„Powiedział
bowiem [Bóg] na pewnym miejscu o siódmym dniu w ten sposób: I odpoczął Bóg w
siódmym dniu po wszystkich dziełach swoich.” (Hbr 4,4).
I podsumowuje
swoje rozważanie stwierdzeniem:
„A zatem
pozostaje odpoczynek szabatu dla ludu Bożego.” (Hbr 4,9),
Dlaczego?:
„W
sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w
nich, w siódmym zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i
uznał go za święty” (2 Mjż 20,11).
Dziś nie ma
Żyda ani Greka, dziś ludem Bożym są wierni z wszystkich narodów, pokoleń i
języków. Wszyscy dla których dzień Szabatu, ustanowiony w siódmym dniu
Stworzenia, jest znakiem Przymierza między Bogiem a jego ludem.
„W sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz
wszystko, co jest w nich, w siódmym zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił
Pan dzień szabatu i uznał go za święty” (2 Mjż
20,11).